ഇന്ത്യയിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെ ചരിത്രം രാജ്യത്തിൻ്റെ ഊർജ്ജസ്വലമായ ജനാധിപത്യ പാരമ്പര്യത്തിൻ്റെ തെളിവാണ്. 1947-ൽ ബ്രിട്ടീഷ് കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയ ശേഷം, ഇന്ത്യ ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ വിവിധ തലങ്ങളിൽ നിരവധി തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. 1951-52 ലെ ആദ്യത്തെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ അഭ്യാസത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തി, 176 ദശലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ പങ്കെടുത്തു. ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ ഇന്ത്യയിലെ ജനാധിപത്യ ഭരണത്തിൻ്റെ ചട്ടക്കൂട് സ്ഥാപിച്ചു, സാർവത്രിക പ്രായപൂർത്തിയായ വോട്ടവകാശത്തിൻ്റെയും പതിവ് തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെയും തത്വങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.
പതിറ്റാണ്ടുകളായി, വോട്ടിംഗ് പ്രക്രിയ കാര്യക്ഷമമാക്കുന്നതിനും സുതാര്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുമായി 1990 കളിൽ ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകൾ (ഇവിഎം) അവതരിപ്പിച്ചതുൾപ്പെടെ, ഇന്ത്യ അതിൻ്റെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചരിത്രത്തിൽ സുപ്രധാന നാഴികക്കല്ലുകൾ കണ്ടു. ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ, ഒരു സ്വയംഭരണ ഭരണഘടനാ അധികാരം, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തിപ്പിന് മേൽനോട്ടം വഹിക്കുകയും അവയുടെ നീതിയും സമഗ്രതയും ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ലോക്‌സഭ (ജനങ്ങളുടെ ഭവനം), രാജ്യസഭ (സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ കൗൺസിൽ), സംസ്ഥാന നിയമസഭകൾ, തദ്ദേശ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയിലേക്കുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾക്കൊപ്പം ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഭൂപ്രകൃതി അതിൻ്റെ വൈവിധ്യത്താൽ സവിശേഷതയാണ്. വിവിധ ആശയങ്ങളെയും താൽപ്പര്യങ്ങളെയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ ഇന്ത്യയുടെ ബഹുസ്വര സമൂഹത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ ശക്തമായി മത്സരിക്കുന്നു.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ക്രമക്കേടുകൾ, പണാധിപത്യം, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് അക്രമം തുടങ്ങിയ വെല്ലുവിളികൾക്കിടയിലും, ഇന്ത്യയുടെ ജനാധിപത്യ യാത്ര വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്നു, ഓരോ തിരഞ്ഞെടുപ്പും രാജ്യത്തിൻ്റെ ജനാധിപത്യ അടിത്തറയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ജനാധിപത്യ ധാർമികതയോടുള്ള പ്രതിബദ്ധത വീണ്ടും ഉറപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
